تصویر جهان بالغ با مطالعه طیف کامل بخشی از آسمان
این پروژه با استفاده از چهار تلسکوپ فضایی و چهار تلسکوپ زمینی نقشهای کامل از قسمتی از آسمان را به وجود آورده است که انواع کهکشانها و موقعیت آنها را در این ناحیه مشخص میکند.
به نقل از: نجوم دات آی آر http://www.nojum.ir/news/articles/339 هدا راشدی
تحلیل این نقشه اطلاعات جدیدی را دربارهی دوران نوجوانی جهان، نحوه تکامل کهکشانها و خوشههای کهکشانی به دست آورده است.(AEGIS) نامی است که بر این پروژه ۵ ساله گذاشته شده است. (All-wavelength Extended Groth Strip International Survey) با همکاری بیش از ۵۰ محقق از سراسر جهان انجام شده است. در این پروژه محققان بخشی از آسمان را در طیفهای رادیویی، فروسرخ، مرئی، فرابنفش و پرتو ایکس بررسی کردند. ناحیه مورد نظر آنها (EGS) نام دارد که در صورت فلکی دباکبر جای دارد. محل دقیق بررسی شده در اطراف دست خِرس، در نزدیکی ستارههای ε (اپسیلون)، ζ (زتا) و η (اتا) قرار دارد.
پروفسور «مارک دیویس» سرپرست تیم تحقیقاتی میگوید:"هدف نهایی ما از اجرای این پروژه بررسی جهان در زمانهای قدیم است، زمانی که سن جهان در حدود نصف سن کنونی بوده است. تا کنون نیز اطلاعات باور نکردنی به دست آوردهایم که بسیار قابل توجه است. تلسکوپ کِک در هاوایی نیز طی پروژهای به نام نقشه برداری فروسرخ، از این کهکشانها نقشه برداری کرده است. اخترشناسان با ترکیب این دادهها با اطلاعات به دست آمده از پروژه اصلی، به منبع بسیار ارزشمندی دست یافتهاند".
دانشمندان متوجه شدند که در این ناحیه یک کهکشان بزرگ سرخ وجود دارد که دو سیاهچاله در هسته آن قرار گرفتهاند. با چشم غیر مسلح، این ناحیه کاملا خالی به نظر میرسد. اما نتایج این پروژه مشخص کرد که بیش از ۱۵۰۰۰۰ کهکشان در آنجا وجود دارد. هابل عکسهایی موضعی از این ناحیه گرفته است که جزئیات بیش از ۵۰۰۰۰ عدد از آنها را آشکار میکند. مطالعات نقشه برداری (AEGIS) بر روی کهکشانهای کهنسال متمرکز شده است؛ کهکشانهایی که سن آنها بیش از نصف سن جهان است. سن جهان در حدود ۷/۱۳ میلیارد سال است، در حالیکه سن کهکشانهای مورد نظر در حدود ۹ میلیارد سال است.
پروفسور «ساندرا فیبر»(Sandra Faber) میگوید:"ما روی دوره نهایی بلوغ کهکشانها مطالعه میکنیم. این درست مثل این است که روی انسانی ۱۰ ساله تحقیق کنیم. انسانها در این سن نه نوزاد به حساب میآیند و نه کودک؛ این در حالی است که با بزرگسالان نیز کاملا متفاوت هستند. یعنی در واقع ما روی مراحل رشد و بلوغ آنها تحقیق میکنیم".
یکی از کیهانشناسان این پروژه به نام «جفری نیومن»(Jeffrey A .Newman) میافزاید:"ما در این پروژه با یک معما روبرو بودیم و آن چگونگی تکامل کهکشانها بود. ما این ناحیه را با ۹ تلسکوپ در ۹ ناحیه از طیف الکترومغناطیس بررسی کردیم. هر کدام از آنها قسمتی از این معما را حل کردند". (AEGIS) پنجرهای از زمانهای قدیم را هم اکنون در برابر ما چشمان گشوده است. تلسکوپ فضایی اسپیتزر و تلسکوپ (GALEX)دادههای فروسرخ و فرابنفش را به دست آوردهاند. این دادهها نشان دادند که ستارگان در سرعتهای نسبی بیشتری نسبت به حال شکل گرفتهاند.
تلسکوپ فضایی چاندرا و تلسکوپ زمینی (VLA) با رصد در ناحیه ایکس و رادیویی توانستند وجود سیاهچالههای بزرگ را در مرکز کهکشانها آشکار کنند؛ سیاهچالههایی دوتایی حاصل از برخورد کهکشانهای قدیمی. «برایان گرک»(Brian Gerke) دو سیاهچاله را در مرکز کهکشان در فاصله ۶ میلیارد سال نوری از زمین پیدا کرد. وی وجود آنها را با استفاده از دادههای رصدی پروژه (AEGIS) تائید کرد. این دو سیاهچاله در فاصله ۴۰۰۰ سال نوری از هم قرار گرفته اند که یکی از آنها ۵۰۰۰۰۰ بار و دیگری ۵ میلیون بار از خورشید سنگینتر است.
او می گوید:"آنچه هم اکنون میبینیم حاصل از ترکیب دو کهکشان در هزاران میلیارد سال پیش است که میتواند نحوه تشکیل کهکشانهای بیضوی را توجیه کند". نقشه برداری اخیر، دو کهکشان را نیز آشکار کرد که نور آنها خمیده شده بود. اخترشناسان با استفاده از تئوری نسبیت عام اینشتین میتوانند جرم آنها را محاسبه کنند.
منبع: http://www.spaceref.com