به سوی دروازه های فضا

ایران روز گذشته گام بزرگی در عرصه فناوری فضا برداشت. رئیس جمهوری اسلامی ایران با صدور فرمان پرتاب آزمایشی پرتابگر ایرانی به نام سفیر و اعلام خبر پرتاب ماهواره تحقیقاتی ایرانی امید در چند ماه آینده از داخل خاک ایران و از سوی متخصصان داخلی ، فصل جدیدی از امید به آینده را رقم زد.
فضا عرصه ای است که انسان امروز نمی تواند از آن چشم ببندد. زمانی نه چندان دور، کنستانتین کسیلوفسکی ، پژوهشگر و معلم مهجور روسی که از او به عنوان پدر عصر فضا نام می برند، خط سیر آینده را در جمله ای ساده توصیف کرد. او نوشت : زمین گاهواره تمدن است ، اما هیچ انسانی را نمی توان تا همیشه در گهواره نگاه داشت.
سال 1957 آغاز حضور در فضا بود و رویایی چند هزار ساله به واقعیت پیوست.
مدار گرد کوچک اسپوتنیک 1به فضا رفت و چند روزی در مدار زمین ماند تا به جهان ثابت کند که می توان از مرزهای فضا گذشت.
از آن روز رقابتی شدید بین قدرت های زمان آغاز شد که در نهایت به فتح ماه از سوی انسان انجامید. به راستی چه کسی می توانست فکر کند کمی بیش از یک دهه پس از آغاز عصر فضا، انسان بتواند بر خاک قمر همسایه خود گام بگذارد. از آن روز تاکنون بدون آن که متوجه شویم ، نحوه زیست ما در زمین به واسطه حضور فضا تغییر کرده است و امروز به جایی رسیده ایم که به سختی می توان عرصه ای از حیات اجتماعی انسان را یافت که فضا نتواند در آن ایفای نقش کند.از ارتباطات ماهواره ای گرفته تا خدمات شبکه های تلویزیونی و اینترنتی و کشف معادن و پیش بینی حوادث غیرمترقبه و هواشناسی و مراقبت از زمین و مکان یاب و هزاران کاربرد دیگر هدیه تنها نیم قرن حضور در فضا برای انسان است.
در کنار این کاربردها نباید از خاطر برد که فضا به انسان اجازه داده است تا مرزهای کنجکاوی خود را توسعه دهد و به بسیاری از سوال های باستانی ما پاسخ داده است.
امروز کاوشگرهای فضایی در گوشه و کنار منظومه شمسی پراکنده اند و ایستگاه فضایی در مدار زمین میزبان فضانوردان است و طرح های عظیمی برای سفر انسان به ماه و مستعمره کردن آن و از سوی دیگر برای سفر به مریخ در حال برنامه ریزی و اجراست.
چشم انداز فضا آینده ای متفاوت را پیش روی ما می گشاید، به همین دلیل است که هر روز بر فهرست کشورهایی که با صرف هزینه زیاد می کوشند وارد این عرصه شوند، افزوده می شود. اینک غیر از امریکا و اروپا نام های دیگری به گوش می رسد. چین ، اتحادیه اروپایی ، انگلستان ، آلمان ، هندوستان و ژاپن از الان طرح های خود را تا فتح مریخ آماده کرده اند.شتاب فناوری و عرصه های جدیدی که فضا مقابل انسان می گستراند، به قدری زیاد است که از الان نمی توان چشم انداز روشنی از آینده داشت ، اما آنچه از میان مه زمان به چشم می آید، جهانی کاملا متفاوت با امروز است.
بسیاری معتقدند فضا معانی و روش های ما روی زمین را هم زیر سوال خواهد برد. شاید بزودی معادلات سیاسی ، فرهنگی ، اقتصادی و... به جای زمین در فضا ترسیم شود.امروز ما در مرحله پر شتابی از دوران جدید فضایی قرار گرفته ایم که بویژه با ورود بخش خصوصی به فضا سرعت رشدش چند برابر شده است.
ریچارد برانسون ، سرمایه دار برجسته انگلیسی اعلام کرد از سال آینده پروازهای توریستی کم هزینه به فضا آغاز می شود و هم اکنون پیش طرح های هتل های فضایی در مدار قرار دارند و دیری نخواهد گذشت که آن شتاب عظیمی را که زمان ورود بخش خصوصی به عرصه اینترنت در این رشته شاهد بودیم ، در فضا نیز شاهد باشیم.
به همین دلیل حضور در فضا نه یک تجمل و نه یک ژست تبلیغاتی که ضرورتی آینده نگرانه است.
اگر امروز از فضا غفلت کنیم ، زمانی خواهد رسید که تمام درهای جهان جدید را به روی خود بسته خواهیم دید. ما مدت هاست که در حوزه فضا خبرهای گوناگونی می شنویم ، از ماهواره زهره و مصباح گرفته تا پرتاب کاوش و سینا و اینک خبر مسرت بخش ماهواره امید و پرتابگر سفیر و همین طور خبر عزم سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای در اختیار داشتن ماهواره اختصاصی.
از چندی پیش و در پی تاسیس سازمان فضایی ایران ، نور امید جدیدی به فعالیت های فضایی کشور تابانده شد و این امید به وجود آمد که برنامه ای بلندمدت و موثر برای فضا در دستور کار قرار گیرد. اینک نیز بخش های مختلفی در حوزه فضا در کشور ما مشغول فعالیت هستند. نیاز امروز ما تمرکز بخشیدن به این فعالیت ها زیرنظر یک حوزه است تا بتواند با آگاهی از همه شوون فعالیت ها نقشه جامع و برنامه بلندمدتی را در این حوزه ترسیم و تدوین کند. ما این توان را داریم که نقشی مهم در آینده بشریت به عهده بگیریم.
پس از آن که شایستگی خود را در ساخت و دستیابی به فناوری های پیچیده ای چون فضا نشان دادیم ، اینک می توان به افقی دورتر هم نگریست و آن مشارکت در پروژه های بین المللی فضایی در کنار ادامه راه پژوهش های ملی است.
ما می توانیم در پروژه های پرهزینه فضایی نقش داشته باشیم و در موفقیت های تاریخ نوع بشر در فضا که بزودی رخ خواهد داد مشارکت کنیم.
ایران اینک در آستانه فضا ایستاده است و نباید فراموش کرد که آینده همه ما در فضا رقم خواهد خورد.

‏

پوریا ناظمی

منبع خبر : جام جم آنلاین

ارسال خبر : محمد میرزایی