منو

برنامه ی لونا - قسمت چهارم


لونا10 تا لونا14



لونا10 که در 31 مارس 1966 پرتاب شد، اولین فضاپیمایی بود که مانند یک ماهواره در مدار ماه قرار گرفت. وزن این فضاپیما 1582 کیلوگرم و وزن مدارگرد آن 540 کیلوگرم بود.

بزرگ‌ترین یافته این مدارگرد ماه را می‌توان کشف قسمت‌هایی از ماه دانست که تمرکز جرمی بیشتری داشتند و باعث اغتشاش و ناپایداری در بخشی از میدان گرانشی ماه می‌شدند. آخرین سیگنال از این مدارگرد، در 30 مه 1966 دریافت شد.
 
دو هفته بعد از اینکه مدارگرد آمریکایی‌ها هم توانست با موفقیت در مدار ماه قرار گیرد، لونا11 در 24 اوت 1966 به فضا پرتاب شد. این فضاپیما هم از یک بخش کوچک مدارگرد تشکیل شده بود که بعد از جدایی از سایر بخش‌ها و مراحل، در مدار ماه قرار می‌گرفت. علاوه بر جمع‌آوری اطلاعات و ارسال عکس (با قدرت تفکیک بین 15 تا 20 متر) از ماه و محیط فضا و ادامه داده‌برداری‌های لونا10، این فضاپیما برای اولین بار اقدام به آزمایش نحوه عملکرد یک سامانه انتقال نیروی چرخ‌دنده‌ای در محیط خلاء و فضا کرد.

روس‌ها بر آن بودند تا در چند پرتاب آینده خود، یک ماه‌نورد خودکار را به سطح ماه بفرستند. ارتباط این مدارگرد 38 روز بعد از پرتاب با زمین قطع شد.
 
لونا12 موظف بود تا ماموریت نمونه قبلی را برای عکسبرداری و جمع آوری اطلاعات از ماه کامل کند. این فضاپیما در 22 اکتبر 1966 به فضا پرتاب شد و 89 روز به ماموریت خود ادامه داد.
 
لونا13 دومین فضاپیمای کاوشگر ماه شوروی بود که با موفقیت بر روی سطح ماه فرود آمد. پرتاب آن در 21 دسامبر 1966 انجام گرفت. این بار وزن ماه‌نشین به 113 کیلوگرم افزایش یافته بود و مجهز به ابزارهای اندازه‌گیری بیشتری بود. لونا13 توانست علاوه بر عکس‌هایی بهتر از سطح ماه (نسبت به لونا9)، برای اولین بار به وسیله حسگرهای خود اطلاعاتی از ترکیب خاک سطح ماه و همچنین پرتوهای موجود در ماه به زمین مخابره کند. ارتباط این ماه‌نشین با زمین پس از 6 روز قطع شد.
 
 
تصویر 12- فضاپیمای کاوشگر لونا10

لونا14 باز هم یک مدارگرد بود که محموله‌ای مشابه محموله لونا10 حمل می‌کرد. این فضاپیما با موفقیت در مدار ماه قرار گرفت و اطلاعاتی را از توزیع جرمی ماه و اشعه‌های کیهانی و ذرات باردار موجود در فضا به زمین مخابره کرد. ماموریت اولیه این فضاپیما آزمایش سامانه ارتباطی یک فضاپیمای سرنشین‌دار ماه‌نشین بود. این فضاپیما پس از یک پرتاب ناموفق در 7 آوریل 1968 به فضا پرتاب شد. 

 
تصویر 13- کاوشگر لونا11
 
 
در واقع وقفه 14 ماهه بین لونا13 و لونا14، بزرگ‌ترین توقفی بود که در این برنامه پیش آمد. روس‌ها برای فرستادن فضانورد به ماه به مشکلات جدی برخورده بودند. درگذشت کارالیوف، مغز متفکر برنامه‌های فضایی شوروی، نیز مزید بر علت شده بود.
 
 
ارسال شده توسط رضا روستایی
بن مایه:  http://www.isa.ir/enc