شهابواره ها چیستند ؟

شهابوارها چیستند؟

شهابوارها اجرام کوچک جامدی به اندازه دانه شن هستند که فضارا در می نوردند اکثر آن ها در همان مدارهایی حرکت می کنند که در اشغال ستاره های دنباله دار است مطالعه مواضع و حرکت های آن ها حاکی از آن است که شهابوارها بقایای ستاره ها دنباله داری اند که بخش بزرگی از جرم خودرا ضمن عبور های متوالی از نزدیکی خورشید از دست داده اند اندک زمانی پس از مرگ دنباله دار این ذرات که جاذبه گرانشی شان توان آن را ندارد که انسجام و پیوستگی آنان را به یکدیگر سبب شود اجتماع به هم فشرده ای را به وجود می آورند که (کپه ی سنگریزه های متحرک ) توصیف خوبی است این اجتماع را کپه می نامیم. با گذشت زمان برخورد و پراکندگی زیادی در میان این ذرات ، هم در طول مدار بیضوی و هم در عرض آن ، صورت می پذیرد . توده ی دراز شده و کشیده ای از این ذرات که ممکن است در سرتا سر مدار گسترده باشد، به نهر موسوم است کپه یا نهر های متراکم ، رگبار های شخانه ای یا تیر شهاب را به وجود می آورد زمین در حین حرکت در مدارش پیوسته با بسیاری از این ذرات برخورد می کند این شهابوارها که در هنگام ورود به زمین سرعتی در حدود 30 کیلومتر بر ثانیه دارند بر اثر گرمای حاصل از تراکم هوا در جلوی آن ها و اصطکاک میان هوا و سطح شان می سوزند و خاکستر می شوند شهابوار ها نخست در ارتفاع (100تا 150 کیلومتری) مرئی میشوند ودر ارتفاع های 50 تا 80 کیلومتری از بین میروند پدیده ی نوری که از ورود شهابوارها به جو زمین حاصل می شود شخانه یا تیر شهاب نام دارد یعنی در واقع نوری که ما می بینیم حاصل برخورد اتم هایی که از شهابوارها واجهیده اند با اتم های هوای داغ است . تعداد شخانه های کم نور تر که تنها به کمک تلسکوپ دیده می شوند بین 5 تا 10 هزار میلیون بر آورد می شود. غباری که از خاکستر شدن شخانه ها به جا می ماند روزانه صدها تن بر جرم سیاره ی ما می افزاید. فراوانی شخانه ها در ساعات بعد از نیمه شب از همه وقت بیشتر است به طور متوسط عده ی شخانه هایی که در ساعات بین نیمه شب و طلوع خورشید می توان دید دو برابر تعداد آن ها در فاصله ی زمانی مشابه پیش از نیمه شب است زیرا بعد از نیمه شب ناظر بر سمت پیشین زمین در حرکت مداری است و در نتیجه هم شخانه هایی را می بینید که زمین بر آن ها سبقت می گیرد و هم آن هایی را که از مقابل با زمین بر خورد می کنند. تغیراتی نیز با فصول مشهود است به علت زاویه ی میل استوای زمین با مدارش فراوانی شخانه ها در فصل پاییز برای ناظران عرض های شمالی از هر وقت دیگر بیشتر است ، افزایش شدید عده ی شخانه ها زمانی روی می دهد که زمین از میان کپه یا نهری بگذرد در آن هنگام عده ی آن ها در هر ناحیه ی کوچک هزاران در ساعت است در صورتی که در مواقع عادی چند شخانه در ساعت بیش نیست تعداد زیادی شخانه ی مرئی یک رگبار شخانه ای نام دارد. شخانه ها ی یک رگبار مسیر های موازی هم دارند این مسیر ها از دید ناظر در نتیجه پرسپکتیو چنین می نمایند که در نقطه ای بر کره ی آسمان همگرا میشوند این نقطه را نور باران می نامند هر رگبار شخانه ای به نام صورت فلکی ای نامیده می شود که نوربارانش در آن است برای مثال همین بارش اسدی که در پیش داریم . از 22 تا 26 آبان ماه هر شب بارش شهابی اسدی داریم که منشا آن ستاره دنباله دارتمپل است.

منبع : کتاب نجوم به زبان ساده

ارسال شده توسط : فاطمه باقری