اخترشناسان موفق به مشاهده یکی از بزرگترین برخوردهای کیهانی شدهاند که در آن چهار کهکشان غول پیکر با یکدیگر برخورد کرده و ادغام شدند.
به گزارش پایگاه خبری بیبیسی، گروهی از اخترشناسان با استفاده از تلسکوپهای فضایی اسپیتزر و چاندرا و همچنین تلسکوپهای زمینی این برخورد را رصد کردند.
انتظار میرود نتیجه نهایی این فرآیند پیدایش یک کهکشان فوقالعاده عظیم باشد که بزرگی آن تا ده برابر کهکشان راه شیری باشد.
جزئیات این کشف در "نامههای نشریه اخترفیزیکی" چاپ شده است.
این رصد نادر تصویری بیسابقه از چگونگی شکلگیری عظیمترین کهکشانهای کیهان ارایه میکند.
برخورد یا ادغام کهکشانها حادثهای غیرعادی نیست. برخورد یک کهکشان بزرگ و چند کهکشان کوچکتر که "ادغام فرعی" خوانده میشود، قبلا ثبت شده است.
اخترشناسان همچنین ادغامهای "عمده" میان چند جفت کهکشان با ابعاد مشابه را مشاهده کردهاند.
اما تا امروز هیچ ادغام عمدهای میان چند کهکشان بزرگ مشاهده نشده بود.
کنت راینز از مرکز هاروارد-اسمیتسونین برای علوم اخترفیزیک در شهر کمبریج در آمریکا گفت: "این اولین موردی است که من از آن خبر دارم. تا به امروز هیچکس از یک ادغام چهارطرفه به من خبر نداده است."
دکتر راینز این تصادم را به برخورد "چهار کامیون ماسه به یکدیگر که شنها را به هر طرف پرت میکند" تشبیه کرد.
برخورد این چهار کهکشان در جریان مطالعه خوشههای عظیم کهکشانی شامل دهها تا صدها کهکشان مشاهده شد.
تلسکوپ اسپیتزر یک توده غیرعادی بزرگ از نور که ناشی از تجمع چهار کهکشان بیضوی در خوشه CL0958+4702در فاصله پنج میلیارد سال نوری از زمین بود را شناسایی کرد.
دکتر راینز گفت: کهکشانهایی که در قلب خوشههایی از این دست قرار دارند بزرگترین کهکشانها در سراسر کیهان هستند.
وقتی فرآیند ادغام کامل شد، کهکشان عظیمی که در نهایت به جا میماند یکی از بزرگترین کهکشانها در جهان خواهد بود. این پدیده نحوه تشکیل کهکشانها را نشان میدهد.
کلیه کهکشانهای حاضر در این برخورد جزو کهکشانهای "بزرگ" طبقهبندی شدهاند. سه عدد از آنها تقریبا به اندازه کهکشان راه شیری هستند و بزرگترین آنها تقریبا سه برابر راه شیری است.
تحلیل این توده نورانی - ناشی از ادغام - مشخص کرد که متشکل از میلیاردها ستاره است که در جریان تصادم به هر سو پرت شده و به حال خود رها شدهاند. حدود نیمی از ستارگان این توده بعدا به داخل کهکشانها بازخواهند گشت.
به نظر میرسد کلیه ستارگان مورد مطالعه در این ادغام در سه میلیارد سال نخست پس از انفجار بزرگ شکل گرفته باشند. اما ادغام در حدود ۹ میلیارد سال پس از انفجار بزرگ روی داده است.
این نکته که کهکشانهای بزرگ حاوی تعداد کثیری ستارگان کهن هستند زمانی برای یک نظریه محبوب درباره چگونگی تشکیل کهکشانها - مدل سلسله مراتبی - مشکل ساز بود.
این مدل میگوید ساختارهای کوچکتر طی ادغامهای مکرر به ایجاد ساختارهای بزرگتر تبدیل میشوند. براساس این مدل، بزرگترین کهکشانها باید محل تولد ستارگان باشند و در نتیجه ستارگان آنها باید جوان باشد.
یکی از راه حلهای این مشکل توسل به ایده ادغامهای "غنی از گاز" یا " خالی از گاز" است. در ادغامهای غنی از گاز، کهکشان آکنده از گازی است که احتراق آن باعث تشکیل ستارگان تازه میشود.
اما در ادغامهای خالی از گاز، هیچ ستاره تازهای شکل نمیگیرد.
به این ترتیب ادغامهای خالی از گاز یکی از راههای تشکیل کهکشانهای بزرگ بدون تشکیل ستارگان تازه است.
در واقع، رصدها با کمک اسپیتزر نشان میدهد گاز عنصری ناموجود در ادغام چهار کهکشان مزبور است که احتمالا علت اینکه در آن فقط ستارگان کهن پیدا میشود را توضیح میدهد.
محققان علاوه بر اسپیتزر، از رصدخانه فضایی اشعه ایکس چاندرا برای اندازهگیری جرم خوشههای عظیمی که این ادغام در آن اتفاق میافتد استفاده کرد.
در این مطالعه همچنین از رصدخانههای زمینی MMTو WIYNکه هر دو در شهر توسان آریزونا قرار دارند استفاده شد.
منبع خبر : IRNA
ارسال خبر : محمد میرزایی