آیندهی ورزشهای فضایی
انجام فعالیتهای ورزشی در فضا یکی از برنامههای روزانهی هر فضانورد است. اما فضانوردان علاوه بر انجام این فعالیتها، ورزشهای جالبی نظیر بازی گلف فضایی ابداع کردهاند.
فضانوردان مجبورند به سختی ورزش کنند تا عضلاتشان در اثر بیوزنی ضعیف نشود. اما گاهی اوقات در طی مدت زمانی که در ایستگاه فضایی هستند، ایدههای جدیدی را برای انجام فعالیتهای ورزشی خود پیاده میکنند
به عنوان مثال اکنون پر کردن کیسههای بزرگ آب معنای جدیدی یافته است. «گرت رایزمن» (Garret Reisman)، یکی از فضانوردان ایستگاه، میگوید: «در ابتدا ما شروع به پرتاب کردن این گویهای بزرگ کردیم. سپس به این نتیجه رسیدیم که میتوان بعد از پرتاب، از آنها سواری گرفت چرا که این کیسههای بزرگ میتوانند شما را حمل کنند و به اطراف ایستگاه ببرند. بنابراین کارهای زیادی است که میتوان در ایستگاه انجام داد. اگر ایدهی خوبی دارید به من بگویید. حتما امتحانش میکنیم».
پیش از شروع بازی بین دو تیم نیویورک یانکیز و بوستون رد ساکز، اسکوربرد ورزشگاه تیم یانکیز، تصویر گرت رایزمن –یکی از طرفداران پر و پا قرص این تیم- را در حال پرتاب توپ بیسبال در ایستگاه فضایی نشان میدهد. منبع عکس AP Photo:
او هفتهی گذشته یک توپ بیسبال را به افتخار تیم محبوبش پرتاب کرده بود. او پس از سالها پرتاب توپ بیسبال روی زمین، باید نحوهی انداختن توپ را در فضا اصلاح میکرد چرا که روی زمین، برای پرتاب توپ در یک مسیر مسقیم، ما عملا آن را در یک مسیر قوسی میاندازیم تا اثر جاذبه را خنثی نماییم. ولی در ایستگاه فضایی جاذبه وجود ندارد.
فضانوردان قبلی ایستگاه البته وظیفهی دیگری داشتند: برگزاری مسابقات دو امدادی! در این مسابقه دو تیم سه نفره از فضانوردان شرکت کردند. ابتدا دو نفر از ابتدا تا انتهای یک بخش ایستگاه مسابقه میدادند، سپس با دادن علامتی به نفر دومی که در سه بخش آنطرفتر منتظر ایستاده بود برمیگشتند و نفر سوم وارد مسابقه میشد. در این مسابقه، تیمی که رایزمن در آن بود برنده شد.
یافتن ورزش مناسب
فضانوردان مقیم ایستگاه فضایی باید به طور متوسط روزانه 6 ساعت و نیم کار کنند، هشت ساعت و نیم بخوابند و دو ساعت به فعالیتهای ورزشی بپردازند. ولی مانند همهی افراد، فضانوردان نیز در اوقات فراغت خود به تفریح میپردازند.
علاوه بر انجام فعالیتهای ورزشی روی تردمیل و دوچرخهی ثابت، فضانوردان بسکتبال هم بازی کردهاند. از دیگر تفریحات آنها میتوان به پرتاب بومرنگ و فریزبی اشاره کرد. البته در حالت بیوزنی قواعد بازی دستخوش تغییر میشوند.
فضانورد ناسا، کلی اندرسون در حال بازی با توپ راگبی در ایستگاه فضایی بینالمللی. منبع عکس: ناسا
به عقیدهی یکی از فضانوردان، پرتاب اشیا در فضا نیازمند مهارت بالایی است. همانند توانایی راه رفتن در شرایط بیوزنی، این هم مهارتی است که باید با تمرین کسب نمود.
بازیهایی که در حالت بیوزنی انجام میشود اینجا روی زمین نیز طرفدارانی برای خود دست و پا نموده است. مسافرانی که برای مدت زمان کوتاهی شرایط بیوزنی را در یک بویینگ 727 مخصوص تجربه کردهاند، اقدام به انجام بازیهایی نظیر وسطی و گرگم به هوا نمودهاند.
در ماموریتهای اخیر ایستگاه فضایی، فضانوردان نسخهی مخصوص شرایط بیوزنی را برای برخی از فعالیتهای ورزشی طراحی کردهاند. از جمله:
· در ماه اسفند، فضانورد ژاپنی یک بومرنگ را در ایستگاه فضایی پرتاب کرد تا ببیند که آیا بومرنگ در فضای بدون جاذبه نیز برمیگردد یا خیر. صد البته که بومرنگ به سمت او برگشت.
· سال گذشته یکی از فضانوردان ناسا در حالی همراه با ایستگاه فضایی به دور زمین میچرخید در مسابقهی دوی ماراتونی که در شهر بوستون برگزار میشد شرکت کرد و پس از 4 ساعت و بیست و چهار دقیقه به خط پایان رسید (البته به همراه ایستگاه فضایی و در مدار زمین!).
· در سال 2006، یک فضانورد سوئدی که از قهرمانان سابق پرتاب فریزبی نیز بود، موفق شد به لطف نبودن جاذبه، به مدت 20 ثانیه یک فریزبی را در محیط ایستگاه معلق نگه دارد و رکورد 17 ثانیهای قبلی را بشکند.
· یک فضانورد روس نیز در سال 2006، مانند آلن شپارد یکی از سرنشینان آپولو 14، به یک توپ گلف در فضا ضربه زده بود.
· سال گذشته یکی از فضانوردان ناسا با استفاده از چوب بیسبال به یک توپ راگبی و یک توپ بیسبال ضربه زده بود تا به دانشآموزان اثر بیوزنی را نشان داده باشد.
جان هایس (John Hayes)، مدیر بخش مدیریت منابع انسانی ناسا، اینطور بیان میکند که ناسا فضانوردان را برای انجام فعالیتهای ورزشی دلخواهشان در فضا یاری مینماید.
به عنوان مثال در مورد مسابقهی ماراتن، لازم بود که علیرغم برنامه فشرده کاری، مدت زمان اختصاص یافته برای فعالیتهای ورزشی فضانوردان بیشتر شود که در این زمینه مساعدتهای لازم صورت گرفت.
تیمکشی در مدار زمین
از زمانی که فضانوردان اقامت در ایستگاه فضایی را در سال 2000 شروع کردند، به طور متوسط همیشه سه فضانورد در ایستگاه ساکن بودهاند. هر چند که در موارد استثنایی نظیر بازهی زمانی پس از فاجعهی شاتل کلمبیا، ماموریتهای دو نفره نیز انجام شدهاند. به جز این موارد استثنایی، تعداد فضانوردان داخل ایستگاه تقریبا همواره سه نفر است که برای تیمکشی تعداد مناسبی نیست. این مشکل در سال 2009 حل خواهد شد چرا که ناسا و دیگر همکاران ایستگاه فضایی قصد دارند تعداد فضانوردان مقیم ایستگاه را به 6 نفر در هر ماموریت افزایش دهند. با این افزایش، دست فضانوردان برای انجام فعالیتهای ورزشی متنوعتر باز خواهد شد. با این تعداد بیشتر، فضانوردان قادر خواهند بود به انجام ورزشهای تیمی نیز بپردازند!
منبع: www.nojum.irارسال شده توسط رضا روستایی
|
|
|
|