پوست‌های پیوندی، جایگزین تزریق انسولین دیابتی‌ها
رادیو ایلیاد
پوست‌های پیوندی، جایگزین تزریق انسولین دیابتی‌ها
مجله علمی ایلیاد – به‌نظر می‌رسد کاربرد تکنولوژی اصلاح ژن «کریسپر» هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود. آزمایش‌های اخیر بر روی این تکنولوژی نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از آن، پوست پیوندی را ساخت که باعث ترشح انسولین در خون شده و می‌تواند در کنترل بیماری دیابت بسیار مفید باشد.
محققان موفق به آزمایش این طرح بر روی موش‌ها شدند که نتیجه‌ی آن، کاهش روند بالارفتن وزن آن‌ها و مقاومت کمتر نسبت به انسولین بود؛ یکی از نشانه‌های ابتلا به دیابت نوع ۲، مقاومت بالا به انسولین است. به‌علاوه، گروهی از محققان دانشگاه شیکاگو اظهار داشتند که می‌توان با استفاده از این روش، نه تنها دیابت، بلکه برخی مشکلات و بیماری‌های متابولیسمی و ژنتیکی را کنترل و درمان کرد. مسئله فقط استفاده از سلول‌های پوستی به منظور تحریک واکنش‌های شیمیایی در بدن است.
از محققان این گروه تحقیقاتی، «زیائویانگ وو» در این باره گفت: «ما درمان دیابت را نیافته‌ایم، اما این طرح می‌تواند با ایجاد امکان استفاده‌ی ایمن و درست از سلول‌های غشای پوست در دراز مدت، به کنترل سطح گلوکز خون در بیماران دیابتی و افراد چاق کمک بسیاری کند.» اگر تابه‌حال در مورد تکنولوژی کریسپر چیزی نشنیده‌اید، باید بدانید که این تکنیک، تکنولوژی جدید و خلاقانه‌ای برای اصلاح ژن‌های ویژه در بدن، با استفاده از روش رونوشت و جای‌گذاری زیستی است. از این تکنولوژی می‌توان در برش DNA ویروس HIV گرفته تا کاهش سرعت رشد سلول‌های سرطانی استفاده کرد.
در این پژوهش، محققان از تکنولوژی کریسپر برای تغییر ژن مسئول رمزنگاری هورمونی به نام «GLP-1» استفاده کردند که این هورمون مسئول تحریک ترشح انسولین و پاک‌سازی خون از گلوکز اضافی است. علت ابتلا به دیابت نوع ۲، کمبود انسولین است که به‌همین خاطر به آن مقاومت انسولینی نیز گفته می‌شود.
با استفاده از تکنولوژی کریسپر، می‌توان با اصلاح ژن GLP-1 اثر آن بر بدن را طولانی‌تر کرد. پس از اصلاح این ژن، محققان آن را بر روی پوست پیوندی سوار کرده و بر روی موش‌ها به کار گرفتند. در حدود ۸۰ درصد از پوست پیوندی، هورمون اصلاح شده مورد نظر را در درون خون آزاد کرد که باعث تنظیم گلوکز خون بعد از چهار ماه شد و همچنین مقاومت به انسولین و سرعت افزایش وزن در این موش‌ها، کاهش یافت.
این اولین بار است که روش پوست پیوندی بر روی موش‌های معمولی عمل کرده است. وو در این باره گفت: «ما برای ارائه‌ی این مقاله بسیار هیجان زده‌ایم زیرا که اولین بار است که ما موفق به تولید پوستی شده‌ایم که در موش‌های وحشی در دراز مدت عملکرد خود را حفظ کرده است. ما امیدواریم در آینده بتوان از این روش برای درمان ایمن دیابت در انسان استفاده شود.»
هنوز راه زیادی تا رسیدن به درمان مناسب برای انسان باقی است؛ اما خبر خوش این است که دانشمندان در حال حاضر قادر هستند بافت پوست را با استفاده از سلول‌های بنیادی در آزمایشگاه تولید کنند. پس جای نگرانی برای این مسئله نیست. اگر ما بتوانیم این روش درمانی را ایمن کنیم و بیماران راضی به استفاده از آن باشند، محققان معتقدند می‌توان با این روش پا را فراتر گذاشت و بیماران هموفیلی را درمان کرد. بدن مبتلایان به این بیماری قادر به ساختن کافی لخته خون نیست.
با این تکنیک جدید، می‌توان مشکلاتی که در بدن به کمبود مولکول‌های خاصی مربوط می‌شود را درمان کرد. اگر این روش بر روی دیابت جواب دهد، دیگر باید با آمپول و تزریق انسولین خداحافظی کرد. دیگر دانشمندانی که به‌صورت مستقیم در این پروژه همکاری نمی‌کردند، از جمله «تیموتی کیفر»، از دانشگاه بریتیش کلمبیا در این باره اظهار خوشبینی کردند. کیفر در این باره گفت: «من فکر می‌کنم درمان‌های مربوط به ژن و سلول در آینده جای تزریقات مداوم بیماری‌های مزمن را خواهد گرفت.» یافته‌های این پژوهش در نشریه‌ی Cell Stem Cell منتشر شده است.
نوشته: Science Alert
ترجمه: رضا کاظمی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: رضا کاظمی - مجله علمی ایلیاد