مشاهده‌ی خروج پلاسما از ستاره‌ای غیر از خورشید
مشاهده‌ی خروج پلاسما از ستاره‌ای غیر از خورشید
مجله علمی ایلیاد - خروج جرم از خورشید «CME» معمولاً همراه با شعله‌های بادهای خورشیدی است و این خروج جرم، قوی‌ترین پدیده‌ی مغناطیسی رخ داده بر روی خورشید است. اکنون ستاره‌شناسان با استفاده از رصدخانه‌ی اشعه‌ی ایکس چاندرا متعلق به ناسا، خروج جرم از ستاره‌ی فعال «HR9024» را مشاهده کرده‌اند. این اولین باری است که این پدیده بر روی ستاره‌ی دیگری غیر از خورشید مشاهده می‌شود. نتایج این مشاهدات در مجله‌ی Nature Astronomy به چاپ رسیده و تایید می‌کند که این پدیده در ستاره‌هایی که از نظر مغناطیسی فعال هستند، رخ می‌دهد.
پدیده‌ی CME ابرهای سنگینی از پلاسمای خورشیدی است که توسط خطوط میدان مغناطیسی به صورت رشته‌ای درآمده‌اند و طی چندین ساعت از خورشید خارج می‌شوند. اگرچه هاله‌ی خورشید در زمان کسوف کامل، در هزاران سال پیش مشاهده شده بود، ولی وجود CME تا عصر فضا مشخص نبود. CME معمولاً با شعله‌های خورشیدی و انفجارات بزرگ همراه است، ولی می‌تواند بدون این پدیده‌ها نیز رخ دهد. تناوب رخ دادن CME با چرخه‌ی غروب خورشید تغییر می‌کند.
دکتر «کوستانزا آرگیروفی» از دانشگاه پالرمو، می‌گوید: «روشی که ما استفاده کردیم بر اساس پایش سرعت پلاسما در زمان بروز پرش‌های شعله‌های ستاره‌ای است. ما از این روش استفاده کردیم، زیرا مانند شرایط محیطی در خورشید، انتظار می‌رود در حین پرش شعله‌ها پلاسما در حلقه‌های هاله‌ای محدود شود. علاوه بر این‌ها، همچنین انتظار داریم که حرکت‌های اضافی رو به بالا به خاطر CME همراه با پرش شعله‌ها وجود داشته باشد.»
دکتر آرگیروفی و همکارانش از داده‌های طیف‌سنجی اشعه‌ی ایکس دستگاه «HETGS» که در رصدخانه‌ی چاندرای ناسا نصب شده است، استفاده کرده‌اند. آن‌ها شعله‌های خارج شده از ستاره‌ی HR9024 را آنالیز کردند. این ستاره در فاصله‌ی ۴۵۵ سال نوری از ما و در صورت فلکی آندرومدا قرار دارد. این ستاره حدوداً ۱۰ برابر بزرگ‌تر و ۳ برابر سنگین‌تر از خورشید است.
نتایج رصدهای انجام شده در چاندرا به وضوح نشان داد که در حین پرش شعله‌ها، مواد بسیار داغ، با دمای بین ۱۰ تا ۲۵ میلیون درجه‌ی سانتی‌گراد در ابتدا بالا می‌آیند و سپس با سرعت ۳۶۱،۱۰۰ تا ۱،۴۵۰،۰۰۰ کیلومتر در ساعت سقوط می‌کنند. این رفتار کاملاً با انتظارات درباره‌ی شعله‌های ستاره‌ای مطابقت دارد.
دکتر آرگیروفی می‌گوید: «این نتایج تا کنون به‌دست نیامده بودند و نشان می‌دهند که درک ما از CME صحیح است. مهم‌ترین یافته‌ی کار ما این است که ما دریافتیم پس از شعله، خنک‌ترین پلاسما با دمای ۳.۹ میلیون درجه‌ی سانتی‌گراد با سرعت ۳۰۰،۰۰۰ کیلومتر در ساعت از ستاره خارج می‌شود. این داده‌ها کاملاً با انتظارات ما مطابقت دارد.» داده‌های چاندرا نشان می‌دهد که جرم CME کشف شده ۱۰۰،۰۰۰ برابر بیشتر از بزرگ‌ترین CME مشاهده شده در خورشید ما است.