عالی بود، اما قطعا این 9 مورد، تنها تفاوتهای بین کشور ما با کشورهائی مثل ژاپن، آلمان، آمریکا یا سوئیس نیست. اولا اقتصاد تمام این کشورها صادرات محور است. همه عضو سازمان تجارت جهانی هستند و «نوآوری صنعتی»، حرف اول را در درآمدزائی می زند. اکثر آنها هم دارای منابع خام کمی هستند ولی شرکتهای خصوصی آنها سطح فن آوری بالائی دارند و در یک اقتصاد آزاد غیر دولتی و رقابتی محض پرورش می یابند.
مثلا در مورد آلمانیها؛ ما آنها را به خیلی چیزها میشناسیم: ماشینهای بنز، تیمهای فوتبال قدرتمندشان، روحیه سرد و زبان خشنشان؛ با این حال آلمانیها به یک چیز دیگر هم شناخته می شوند: کشور آنها از سال 1986 در مجموع 10 بار قهرمان صادرات جهان شده است. حجم بالای صادرات این کشور باعث شده در روزهایی که اروپا و آمریکا با بحرانهای طاقت فرسای اقتصادی دست و پنجه نرم میکنند، مردم آن تا حدود زیادی از بحران دور بمانند. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که رفاه عمومی و اشتغالزایی در آلمان، ناشی از همین صادرات فزاینده است. اما راز این موفقیت چیست؟
روزنامه فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ، در مطلبی مفصل به این مطلب پرداخته است. در این موفقیت بزرگ چندین و چند عامل نقش داشته اند. مسئله جالب توجه دیگر در این مورد این است که نمیتوان چنین پیشرفتی را به تعداد کارخانه هایی نسبت داد که در این کشور مشغول به فعالیت هستند. اگر تعداد کارخانه ها در این زمینه تاثیری داشت باید نام کشورهایی همچون آمریکا و فرانسه فراتر از آلمان قرار میگرفت. آمارها نشان میدهند که تعداد کارخانه های فعال ایالات متحده چهار برابر بیشتر از کشور ژرمنهاست. با این حال نمیتوان تاثیر کارخانه ها را نیز در این موفقیت نادیده گرفت. کارشناسان میگویند ۱۳۰۷ شرکت آلمانی به عنوان تولیدکنندگان برتر بین المللی شناخته میشوند، این در حالی است که تعداد شرکتهای معتبر بین المللی، نزدیک به ۲۷۰۰ شرکت گزارش شده است. این شرکتهای آلمانی که به نام قهرمانهای مخفی خوانده میشوند، سهمی ۲۵ درصدی در صادرات محصولات آلمان دارند. درواقع میتوان گفت که به ازای هر یک میلیون آلمانی، ۱۶ قهرمان مخفی وجود دارد. ازدیاد این قهرمانهای کوچک باعث شده است که آلمان قهرمان بزرگ صادرات باشد. با این حال اینکه چرا تعداد این قهرمانها، تا این حد نسبت به کشورهای دیگر زیاد است از جمله رازهای سعادتمندی صادراتی آلمان است.
10 عاملی که آلمان را 10 سال قهرمان صادرات جهان کرد:
1_ سیستم آموزش فنی و حرفه ای: سیستم آموزش فنی آلمان یکی از موفقترین سیستمهای فنی حرفه ای در جهان است. آموزش صحیح باعث میشود نیروهایی متخصص و متبحر برای کارآفرینی و کار در کارخانه های بزرگ تربیت شوند.
2_ پیشینه صنعتی: جالب است بدانید که در بسیاری از مناطق آلمان، از قرنها پیش ساعت ساخته می شده است. صنعت ساعت سازی مادر صنعت مدرن شمرده میشود. صدها شرکت آلمانی تولید لوازم پزشکی یا دستگاه های حساس اندازه گیری، از سنت ساعت سازی متولد شده اند. رئیس غول صنعتی زیمنس آلمان میگوید: این کشور صنایع مدرن و موفق خود در قرن بیست ویکم را بر پایه هایی بنا کرده که عمرشان تا قرون وسطی میرسد.
3_ نوآوری و دیگر هیچ!: داده های اداره ثبت اختراعات اروپا نشان میدهد که تعداد اختراعهای ثبت شده آلمانیها نسبت به جمعیت این کشور دو برابر فرانسویها، چهار برابر ایتالیائیها، پنج برابر انگلیسیها، ۱۸ برابر اسپانیائیها، ۵۶ برابر پرتغالیها و ۱۱۰ برابر یونانیها است. خب با چنین آماری چه انتظاری میتوان از ژرمن ها داشت غیر از پیشرفت اقتصادی؟ جالب است بدانید سوئد و سوئیس که هر دو جمعیت بسیار کمتری نسبت به آلمان دارند، در این عرصه از این کشور پیش هستند.
4_ نقش شهرهای کوچک: آلمان تا اواخر قرن ۱۹ میلادی نه یک کشور یکپارچه، بلکه مجموعه ای از حکومتهای محلی بوده است. در چنین مناطقی، هر تولیدکننده ای که میخواست رشد کند، باید پا را از شهر و منطقه خود فراتر میگذاشت و جهانی میشد. این طرز تفکر در آلمان همچون میراثی گرانبها حفظ شده است. به همین دلیل است که تولیدکنندگان متوسط آلمانی زودتر از رقیبان خود در جهان وارد عرصه صادرات شدند. این نتیجه یک توسعه متوازن و غیر تمرکز گراست.
5_ نیروی کار ارزان: درآمد آلمانیها در فاصله سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۰ افزایش چندانی نداشته است. همین موضوع هزینه های تولید و قیمت تمام شده کالا را پایین نگه میدارد و در نهایت محصول را در بازارهای جهانی رقابت پذیر میکند. مضاف بر این، از مغزهای خوشفکر و استعدادهای کل کشورهای دنیا، بیشینه بهره را می برند.
6_ رقابت با خود: مهمترین رقبای آلمانیها، خود آلمانیها هستند! کمپانیهای آلمانی چاره ای ندارند که برای فروش محصولات خود در داخل کشور، با دیگر شرکتهای آلمانی رقابت کنند. نتیجه چنین رقابتی، علاوه بر تاثیر بر کیفیت کالا، توجه به فروش محصولات در بازارهای بین المللی است.
7_ ساخت آلمان: عبارت Made in Germany که اکنون اگر روی کالایی درج شده باشد، معرف کیفیت تضمین شده آن است؛ در سال ۱۸۸۷ با تحقیر از سوی انگلیسیها یاد می شد. این همه اعتبار فعلی کالاهای آلمانی،آیا جز در نتیجه تلاش کارخانه های آلمانی برای افزایش کیفیت محصولاتشان رخ داده است؟
8_ تمرکز تولیدکنندگان: برای شرکتهای آلمانی، تمرکز معنای دیگری دارد: تمرکز یعنی شرکتهایی درعرصه های مختلف که در فاصله کمی نسبت به هم قرار دارند. چنین تمرکزی، شبکه ای از تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را پدید میآورد و موجب میشود کارفرمایان و بازاریابان به تقلید از یکدیگر دست به نوآوری بزنند.
9_ پراکندگی: اگرچه کارخانه های آلمانی در نزدیکی یکدیگر قراردارند، اما این نکته نیز قابل توجه است که برخلاف بسیاری از کشورهایی که همه خطوط تولیدی در پایتخت آنها متمرکز شده است، در آلمان چنین تمرکزی وجود ندارد و هریک از ایالتهای مختلف این کشور برای خود قهرمانی در زمینه تولید دارد.
10_ موقعیت ممتاز جغرافیایی: این عامل، دیگر به خود آلمانیها ربطی ندارد و نعمتی خدادادی است: حضور آلمان در قلب اروپا. موقعیت جغرافیایی برتر این کشور باعث شده است امکان برقراری ارتباط با دیگر کشورهای این قاره تسهیل شود. از طرفی اختلاف ساعت زمانی نه چندان زیاد این کشور با آسیا باعث برقراری سهلتر ارتباط و داد و ستد می شود.
اما « اقتصاد ایران»، مختصات و المانهائی دارد ویژه خود، که پتانسیلهای آن را قفل کرده است، از جمله:
1- در کشورهای دیگر، همه صنعت، اقتصاد و توسعه های عمرانی (به جز بخشهای تحقیقاتی پر هزینه مثل ناسا یا شتابدهنده سرن) دست بخش خصوصی واقعی است از استخراج نفت خام گرفته تا پالایشگاه، مخابرات، پست، بیمه، بانکداری، نیروگاه اتمی، فرودگاه، ساخت تانک ، ناو هواپیما بر و ... مثلا وزارت دفاع آمریکا نیاز به تامین یک هواپیمای جنگنده پنهانکار راداری آخرین مدل دارد. آن را به مناقصه می گذارد، شرکتهای خصوصی توانمندی هستند مثل لاکهید مارتین، نورث روپ-گرومن ، بوئینگ و ... که با هم رقابت سالمی انجام می دهند، بعد دو تا از آنها برای ساخت نمونه مفهومی پول دریافت می کنند و سرانجام یک طرح برنده تولید انبوه می شود و از قضا در حفظ و صیانت از اسرار نظامی خیلی موفق تر از ارگانهای دولتی عمل می کنند.
در مقابل در ایران اولا دولت نیازی به بخش خصوصی خلاق و پیشرفته حس نمی کند. چون نفت ، گاز و معادن دارد و خیلی راحت خام فروشی می کند. ماحصل دهه ها پول نفتی هم تبدیل به کارخانجات بزرگ دولتی شده اند که آنها را هم دارد مثل ذوب آهن، فولاد مبارکه و ...
پس همه چیز سنتا مال دولت است و اخیرا هم اندکی مال بخش شبه دولتی(شبه حکومتی). مناقصات عمرانی بالای 200 میلیارد تومان، به صورت ارث پدر، مال قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) است (بدون برگزاری تشریفات مناقصه) و بنا به دلایلی، کل مسئولین هم از صدر تا ذیل، موافق این امر هستند!
بعد از مدتها که اصل 44 قانون اساسی اجرائی می شود، مخابرات به بنیاد تعاون سپاه داده می شود، کشتی سازی صدرا به تامین اجتماعی داده می شود و ...
استفاده از توان درآمد زائی تکنولوژیهای نوظهوری مانند وایمکس به مبین نت داده می شود (زیر مجموعه سپاه)، ایرانسل مال وزارت دفاع است، رایتل مال تامین اجتماعی و ...
2- برای تولید دانش بنیان نیاز به سرمایه دارید. هم برای پژوهشهای اولیه و هم برای راه اندازی خط تولید. 90 درصد نقدینگی ما داخل 10 تا بانک دولتی می چرخد که به هیچ تولید دانش بنیانی وام نمی دهند ولی البته فقط اگر 3 میلیون دلار رشوه به هیئت مدیره اش بدهید، چند هزار میلیارد وام و L.C و اعتبار می دهند.
3_ ثبات اقتصادی در بازار نیست. دولت هر وقت می خواهد یارانه بدهد، به جای تامین آن از مالیات بر درآمدهای واقعی، خیلی راحت می رود یا علی از تو مدد، هر چه لازم دارد، اسکناس چاپ می کند و می دهد دم بازار. بعد ظرف چند ماه ارزش پول ملی و قدرت خرید مردم یک سوم می شود و بعد می گوید مشکل مربوط بود به تحریم!
4_ در کشورهای پیشرفته، قانون حمایت از مالکیت فکری با آخرین حد قاطعیت، از اقتصاد کشور و نوآوریهای صنعتی پشتیبانی می کند. در ایران قاضی ما می گوید هر چه در کتب قدیمه فقهی مانند لمعه و ... گشته چنین قوانینی در فقه غنی اسلامی نبوده!
5_ در کشورهای دیگر، دانشگاهها، متناسب با نیاز کشور، دانشجو ی بومی کارآمد و عملگرا تربیت می کنند و ظرفیتهای اضافی را هم می دهند به کسب درآمد ارزی از دانشجویان خارجی. اما در ایران ، چند صد هزار مدرک تحصیلی در سال تولید می شود که چون از ابتدا برای کارآفرینی تربیت نشده اند، می روند توی صف فارغ التحصیلان بیکار.
6_ اقتصاد ایران به شدت تمرکز گراست، مثلا 60 درصد ثروت حاصل از نفت، در تهران جابجا می شود.
7- در ایران، کسی از مسئولین اجرائی گذشته، پاسخگوی سوء تدبیرهای خودش نیست.
8_ در ایران، رسانه ها و سندیکاها ، آزادی لازم برای افشای لفت و لیسهای احزاب ، مسئولین اجرائی و قانون گزاری را ندارند. در واقع اصلا احزاب و سندیکا نداریم! فقط اندکی فضائی شبه آزاد، یکی دو هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایجاد می شود که خیلی هم ذوقش را می کنیم!
شما دسترسی جهت مشاهده فایل پیوست این پست را ندارید.
ميل به ارائه كارهاي برتر و فوق‌العاده 
