ترجمه و کپی رایت

[small physicist]

سلام به همگی
سوالی داشتم در مورد ترجمه ی کتاب ها و قانون کپی رایت. و آن این که آن طور که این جانب مطلع است منطقا و قانونا برای ترجمه ی یک اثر نیاز به اجازه ی مولف آن است. اما با توجه به عدم رعایت قانون کپی رایت در ایران این سوال مطرح است که آیا کتب ترجمه شده در کشور با رضایت مولف صورت میگیرد و یا این که تمامی آن ها بدون اجازه ی مولف اثر ترجمه شده اند؟
خوب همیشه در هر امری استثنائاتی هم وجود دارد ؛ به عنوان مثال مجموعه رمان های هری پاتر که توسط خانم رولینگ نوشته شده اند. گویا خانم ویدا اسلامیه که این اثر را در کشور ترجمه کرده اند از خانم رولینگ کسب اجازه نموده اند ، ولی با این حال یک مشکل دیگر در این میان وجود دارد و آن پدیده ی اینترنت است! تمام مجموعه ی ترجمه شده توسط خانم اسلامیه به طور تمام و کمال با کیفیت مطلوبی اسکن شده و به صورت فایل PDF در اینترنت جهت دانلود قرار داده شده است! – نسخه ی تایپی آثار هم موجود است! - حال این سوال مطرح است که آیا شخص خانم اسلامیه با رضایت خود این اثر را به صورت رایگان در اینترنت قرار داده اند؟! - که این احتمال البته نزدیک به صفر است! اما به قول معروف فرض محال که محال نیست! - و اگر جواب بله باشد باز میبایست برای سوالی دیگر جواب پیدا کرد و آن این که آیا مترجم اثر اجازه ی پخش رایگان ترجمه ی خود را دارد و یا این که میبایست باز هم از مولف کسب اجازه کرد؟ اصولا فرآیند کسب اجازه چگونه است؟ در صدی از قیمت فروش هر نسخه یا مقدار معینی پول برای مقدار معینی تیراژ یا...
و اما سوال نهایی و آن این که مولف یک اثر تا چه مدتی بر آن اثر ذی حق است ؟ آیا قانون کپی رایت مدت مشخصی مولف را صاحب حق میکند و یا این که به صورت مادام العمر و یا ابدی! (انتقال حق نشر و پخش به فرزندان و یا خویشاوندان!) البته لازم به یاد آوری است که آن طور که جسته و گریخته به یاد دارم حداقل در مورد پتنت های مربوط به محصولات حوزه ی دیجیتال این مدت محدود و نزدیک به دو دهه است. اما خوب همان طور که گفته شد جسته و گریخته و نه منسجم و کامل. اگر دوستان اطلاعاتی در این خصوص دارند ممنون خواهم شد که بنده را نیز شریک نمایند.
ممنون از همگی.

[پين]

پیتر کامرون (ریاضی دان انگلیسی) در سال 2003 برای شرکت در یک کنفرانس
بین المللی ریاضی به تهران دعوت میشود. او بعدها در خاطراتش می نویسد که
از دیدن نسخه ترجمه شده کتابش (که از وجود آن ابدا خبر نداشته!) بسیار شگفت
زده شده است :

[small physicist]

ممنون از شما.
پس میتوان این طور نتیجه گیری کرد که تقریبا همگی ترجمه های آثار خارجی بدون کسب اجازه از مولف صورت میگیرد؟! و قانونی بدین لحاظ وجود ندارد و صرف وجدان کاری! است که شما را وادار میکند که کسب اجازه نمایید؟! درست فهمیدم؟!

[نوآور]

سلام، ایران هنوز خود را عضو معاهده بین المللی حق کپی رایت نکرده است.(دلیل آن تقریبا معلوم است؛ چون ما تولید کننده آثار علمی، ادبی و هنری نیستیم و در حال حاضر، ظاهرا هم صرفه در همین عضو نبودن است!). بنابراین به لحاظ حقوق بین الملل (و نه اخلاقا!)؛ می توانیم کتب، نرم افزارها، مجلات و ... را بدون اطلاع ناشران و مولفان ترجمه و منتشر کنیم. البته بعضی ارگانها به دلیل پرهیز از مشمولیت در تحریم بین المللی، این قواعد را رعایت می کنند مانند صدا و سیما.
(البته اگر ایران بخواهد عضو سازمان تجارت جهانی شود، باید 21 معاهده کنوانسیون بین المللی حقوق مالکیت معنوی (سازمان WIPO) را بپذیرد.)

البته در ایران قوانینی داخلی داریم مثل:

ماده ۲۳ قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان: هر کس تمام یا قسمتی از اثر دیگری را که مورد حمایت این قانون است به نام خود یا به نام پدیدآورنده، بدون اجازه او و یا عالماً عامداً به‌نام شخص دیگری غیر از پدیدآورنده نشر یا پخش یا عرضه کند، به حبس تأدیبی از شش ماه تا ۳ سال محکوم خواهد شد.
البته بعضی قوانین ما در این مورد بسیار قدیمی و مثلا مربوط به سال 1339 شمسی هستند. (در بعضی از آنها مثلا مجازات صد تومانی برای متخلفین در نظر گرفته شده است!)
بنابراین نتیجه این شده که گاهی CD فیلمهائی که هنوز اکران عمومی نشده اند، خیلی راحت، کنار خیابانها به فروش می رسد!

[small physicist]

سلام دوست عزیز. ممنون از اطلاعات مفیدتان.

البته بعضی ارگانها به دلیل عدم مشمولیت در تحریم بین المللی، این قواعد را رعایت می کنند مانند صدا و سیما.

متاسفانه این قسمت را درست متوجه نشدم اگر امکان دارد بیشتر توضیح دهید. (از این جمله به نوعی این طور استنباط میشود که صدا و سیما تابع قانون کپی رایت است در حالی که همه میدانیم این طور نیست!)

[نوآور]

منظور این است که به دلیل پرهیز از مشمولیت در تحریم بازار بین المللی تولیدات رسانه ای، به ویژه در مورد تولیدات خارجی، تا حدی آن را رعایت می کند. مثلا فیلمهای سینمائی جدید، حق پخش مسابقات جام جهانی فوتبال یا قهرمانی آسیا، سریالهای خارجی و مستندهای علمی را خریداری می کند. البته در گذشته سابقه داشته که در بعضی موارد، چندان وقعی به حق کپی رایت تولید کنندگان آثار هنری داخلی نمی گذاشتند مثل اعتراضی که در سالهای پیش، استاد شجریان به صدا و سیما داشتند.

[خروش]

به شتر گفتند، شاشت چرا پَسه؟ پاسخ داد چه چیزم به همه کَسه؟

[پين]

سوالی داشتم در مورد ترجمه ی کتاب ها و قانون کپی رایت. و آن این که آن طور که این جانب مطلع است منطقا و قانونا برای ترجمه ی یک اثر نیاز به اجازه ی مولف آن است. اما با توجه به عدم رعایت قانون کپی رایت در ایران این سوال مطرح است کهپآیا کتب ترجمه شده در کشور با رضایت مولف صورت میگیرد و یا این که تمامی آن ها بدون اجازه ی مولف اثر ترجمه شده اند؟
....

در پیوند با پرسش شما:
http://panevis.ir/1392/03/%D8%A7%D8%AC% ... %A7%D8%A8/

[خروش]

سوالی داشتم در مورد ترجمه ی کتاب ها و قانون کپی رایت. و آن این که آن طور که این جانب مطلع است منطقا و قانونا برای ترجمه ی یک اثر نیاز به اجازه ی مولف آن است. اما با توجه به عدم رعایت قانون کپی رایت در ایران این سوال مطرح است کهپآیا کتب ترجمه شده در کشور با رضایت مولف صورت میگیرد و یا این که تمامی آن ها بدون اجازه ی مولف اثر ترجمه شده اند؟
....

در پیوند با پرسش شما:
http://panevis.ir/1392/03/%D8%A7%D8%AC% ... %A7%D8%A8/

در حاشیه‌ی گفتگوی شما:

Zahlenteufel.jpg

کتاب ِ هانس ماگنوس انتسنزبرگر
برای دانش آموزان (کلاس ۴ تا ١۰) کتاب بسیار سودمندیست. بسیار ساده و زیبا نوشته شده. بازی با واژه ها فراوان دیده می شود. برای نمونه رادیسشن به آلمانی می شود تربچه و چون رادیکس به لاتین می شود ریشه. او تربچه را برای "جذر" به کار برده. در برگردان به پارسی این ریزه کاری ها قربانی می شوند.
سرانجام به پارسی برگردانده شد یا نه؟