رانت شومپیتری

نوآور

رانت شومپیتری؛ بر گرفته از نام دانشمند اقتصاد دان اتریشی ( Joseph Alois Schumpeter (1883 - 1950 ، که ویژه مخترعین و نوآوران است، چیست؟ چرا گفته می شود که وجود این نوع رانت (ویژه خواری) در اقتصاد یک کشور، مفید است؟!

طبق نظریه شومپیتر؛ ماشین سرمایه داری، علاوه بر اینکه باعث ایجاد رشد اقتصادی میشود، از طرفی هم میتواند ضرر های اجتماعی را جبران کند . در این نظریه از جامعه مدنی سرمایه داری خالص حمایت می شود، البته خود این اقتصاد دان هم، رکود گاه و بیگاه سرمایه داری را باور داشت.
مطابق این نظریه؛ در این نوع سیستم، یک اقتصاد در حالت تعادل ایستا قرار دارد و ویژگی آن، جریان دوری (چرخشی) هست که مدام و برای همیشه تکرار می شود .
هر بنگاه معاملاتی در حالت تعادل رقابتی قرار دارد که هزینه های اون معادل درآمدهایش بوده و سود دهی آن صفر است و در اصل فرصت سودی وجود ندارد و به همین نحو، خانواده ها هم مثل همون بنگاه معاملاتی در چنین حالتی به سر میبرند.

و اساس توسعه اقتصادی، قطع همین جریان یعنی جریان دوری هست که همیشه به شکل یک نوآوری یا اختراع اتفاق می افتد، به این معنی که نوآوری باعث میشود اصولا ساخت ماشین آلات و ابزار های تازه ضرورت داشته باشند.

این سبک نوآوری به سه شکل اتفاق می افتد:

یکی جایگزین کردن و اصلاح ماشین آلات و ابزار های بلا استفاده یا کم کاربرد فعلی
دوم انتظار کسب سودهای انحصاری از یک زمینه جدید که این روش مورد تایید شومپیتر است.
سوم تولید محصول یا خدمت جدید ی که مردم حاضر باشند پس اندازهای خود را کاهش داده و برای خرید آن کالا هزینه کنند.

این اقتصاد دان، با جدیت، بر وجود کارآفرینان و مخترعان تاکید و حمایت از آنها را یک ضرورت مهم می دانست.
چرا که با وجود کارآفرینان، فرصت های جدید و نوین قابل شناسایی شده و از طریق همین اقشار کارآفرین، سرمایه گذاری های بزرگ (و به دنبال آن، سودهای کلان) قابل راه اندازی هستند. طبق نظر وی، قوانین کسب و کار دولتی و همچنین چگونگی عملکرد و رفتار بازارهای مالی شامل بازارهای سرمایه، صندوقهای سرمایه گذاری ریسک پذیر، اعتبار دهندگان و بانکها در جهت قدرت بخشیدن به قشر کار آفرین و یا در مقابل، ترمز آنها شدن، بالاترین نقش را ایفا می کنند.
و البته مهمترین و کلیدی ترین نقش در این نظریه نقش دولت است که بایستی به نفع کارآفرینان وارد عمل شده و از طریق اصلاح مدام قوانین و نیز واگذاری اعتبارات و تسهیلات ارزان و بلند مدت،این قشر جامعه را مورد حمایت و پشتیبانی قرار بدهد.