عمر جهان
" مطالعه ی این پست به علاقه مندان توصیه میشود "
ستاره شناسان در مورد عمر جهان، همواره کنجکاو بوده اند. در طول قرن ها پژوهشگران، روحانیون، و خداشناسان تلاش کرده اند تا با استفاده از تنها روش موجود، یعنی شجره نامه انسان از زمان آدم و حوا، عمر جهان را تخمین بزنند. در قرن گذشته، زمین شناسان از تابش های ذخیره شده در سنگ ها، برای محاسبه عمر جهان استفاده کردند. در مقایسه، در قرن حاضر، ماهواره WMAP توانسته است با اندازه گیری تابش های منتشر شده از انفجار بزرگ، معتبرترین تخمین را برای عمر جهان در اختیار انسان ها قرار دهد. داداه های این ماهواره آشکار میکنند که جهان در انفجاری آتشین در 13 میلیارد و 700 میلیون سال پیش، متولد شده است.
( در طول تاریخ، یکی از شرم آورترین مسائلی که گریبانگیر کیهان شناسان بوده به دلیل داده های ناقص و معیوبی است که عمر جهان را اغلب از سیارات و ستارگان جوان تر محاسبه میکرده است. آخرین تخمینی که برای عمر جهان به کوچی 1 تا 2 میلیارد سال بوده که با عمر زمین یعنی ( 5 میلیارد و 400 میلیون سال ) و پیرترین ستارگان ( 12 میلیارد سال ) در تناقض آشکار قرار داشته است. البته، این تناقضات هم اکنون از بین رفته اند. )
ماهواره WMAP گره جدیدی را به این مساله که جهان از چه ساخته شده است، افزوده است. سوآلی که یوانی ها بیش از 2000 سال پیش از خود پرسیدند. در قرن پیش دانشمندان عقیده داشتند که پاسخ این سوال را می دانند. پس از هزاران سال پژوهش پر زحمت، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که جهان تقریبا از صدها نوع اتم مختلف تشکیل شده است. این اتم ها در جدول متناوب و منظمی، که با هیدروژن آغاز می شود، تنظیم شده اند. پایه علم شیمی همین جدول منظم است و در حقیقت در تمام کلاس های درس علوم در دبیرستان نیز تدریس میشود. ولی هم اکنون WMAP این تصور را به هم ریخته است.
در تایید تجربیات قبلی، ماهواره WMAP نشان داده که ماده قابل مشاهده که ما در اطراف خود میبینیم ( شمامل کوه ها، سیارات، ستارگان، کهکشان ها و... ) یک بخش ناچیز 4 درصدی از کل محتویات ماده و انرژی جهان را تشکیل می دهند. ( بخش اعظم آن 4 درصد، به شکل هلیم و هیدروژن و احتمالا تنها 0.03 درصد آن به شکل عناصر سنگین هستند. ) !
در واقع بخش عمده جهان از ماده مبهم و غیر قابل مشاهده با منشاء کاملا ناشناخته تشکیل شده است. عناصر آشنایی که دنیای مارا تشکیل می دهند، تنها 0.03 درصد جهان را پر کرده اند. از برخی جهات، از زمانی که فیزیکدانان به این مساله پرداختند، که جهان به وسیله شکل های کاملا ناشناخته و جدیدی از ماده و انرژی احاطه شده است، علم قرن ها به گذشته، به زمان قبل از ظهور فرضیه اتمی بازگشته است.
بر اساس یافته های WMAP، 23 درصد از کل جهان را ماده ای عجیب و مرموز و ناشناخته ای به نام ماده تاریک " dark matter " ساخته شده که با وجود داشتن وزن و اینکه دور تا دور کهکشان ها حلقه زده است، کاملا نامرئی است!ماده تاریک آنقدر مقدارش زیاد است که تنها در کهکشان راه شیری " یکی از صدها میلیارد کهکشان موجود در جهان " وزن آن روی هم رفته بیش از ده برابر وزن مجموع ستارگان مرئی است. با وجود غیر قابل روئیت بودن، دانشمندان میتوانند این ماده تاریک عجیب را به طور غیر مستقیم نیز مشاهده نمایند؛ زیرا این ماده درست مانند ذره بین عمل کرده و نور ستارگان را منحرف میکنند. بنابراین میتوان مکان آن را از طریق مقدار اعوجاجی که در نور ستارگان زمینه ایجاد میکند تعیین کرد.
با استناد به نتایج عجیب به دست آمده از داده هیا ماهواره WMAP، ستاره شناس دانشگاه پرینستون، جان کابال، گفته است: " امروزه ویژگی های معینی از جهان دیوانه غیر متحملی که در آن زندگی میکنیم، میدانیم. "
ولی شاید بزرگترین اعجاب در داده های WMAP، داده هایی که محافل علمی را متحیر کرد، این بود که 73 درصد از کل جهان، یعنی بخش عمده آن، از نوعی انرژی کاملا ناشناخته و نامرئی به نام انرژی تاریک " dark energy " ساخته شده که در ساختار فضای خالی پنهان است. انرژی تاریک، انرژی هیچ، یا انرژی فضای خالی، که به وسیله انیشتین در سال 1917 معرفی و سپس به وسیله خودش رد شد " طبق گفته خودش بزرگترین اشتباهش در زندگی بوده! "، هم اکنون به عنوان نیروی محرک کل جهان، مجددا مطرح میشود. در حال حاضر این عقیده وجود دارد که انرژی تاریک، میدان ضد گرانشی ایجاد میکند که باعث از هم راندن کهکشان می شود. سرنوشت نهایی جهان نیز به وسیله این انرژی تاریک تعیین می شود.
هیچ کس در حال حاضر نمی داند که این انرژی از کجا می آید. کریگ هوگان، ستاره شنان دانشگاه واشنگتن در سیاتل می گوید: " صادقانه بگویم، ما این را نمی فهمیم! با اینکه میدانیم اثرات آن چه هستند، ولی سرنخی از این موضوع نداریم... هیچ کس ندارد! "
با توجه به نظریه اخیر ذرات اتمی، در محاسبه مقدار این انرژی، یعنی انرژی تاریک، به عدیی سرسام آور یعنی فراتر از 10 به توان 120 " عدد یک با 120 صفر جولوی آن " میرسیم.
چنین فاصله ای بین نتایج نظری و داده های تجربی در تاریخ علم، بی سابقه است. این یکی از بزرگترین اشتباهات و شرمساری های تاریخ علم است؛ اینکه بهترین نظریه ما نمیتواند بزرگترین منبع انرژی در کل جهان هستی را محاسبه کند. مطمئناً، قفسه ای مملو از جوایز نوبل در انتظار افرادی متهوری است که پرده از راز ماده و انرژی تاریک بگشایند.
