كتابخانه ديجيتال چيست؟
-
COSMOLOGIST
نام: محمد میرزایی
محل اقامت: تهران - شیراز
عضویت : سه‌شنبه ۱۳۸۵/۷/۱۸ - ۱۵:۳۷
پست: 4983-
سپاس: 153
- جنسیت:
تماس:
کتابخانه دیجیتال مجموعه ای از اطلاعات و خدمات به هم پیوسته ایست که در آن اطلاعات به صورت دیجیتال ذخیره شده و از طریق شبکه قابل دسترسی است
برتری کتابخانه های دیجیتال نسبت به کتابخانه های سنتی
۱ ۰ نیاز به مراجعه حضوری استفاده کننده نمی باشد و در واقع کتابخانه نزد کاربر می آید.
۲ . استفاده از رایانه برای جستجوی اطلاعات .
۳ . اشتراک اطلاعات
۴ ۰ امکان روز آمدسازی اطلاعات
۵ ۰ اطلاعات در هر زماني قابل دسترسي است ، به عبارت بهتردرهاي كتابخانه هميشه باز است.
۶ ۰ کم بودن هزینه آن
۷ ۰ ارزان بودن ذخیره سازی اطلاعات
انواع متون الكترونيك در كتابخانه ديجيتال
1 – فرمت هاي ذخيره :
1-1- فرمت HTML: براي متن هاي ساده (براي ساخت صفحات وب طراحي شده است و استفاده كننده مي تواند در سراسر متن به جستجو بپردازد و يا از طريق پيوند هاي بيروني از يك متن به متن ديگر برود.
1-2- فرمت GIF و JPEG: براي تصاوير.
2 – زبان هاي توصيف صفحه :
1-2-TEXT: به وسيله دونال ناس ابداع شد و در رياضي و فيزيك بسيار كاربرد دارد.
2-2- post script : اولين محصول Adobe systems در سال 1984 بود.
2-3- PDF (قالب قابل حمل مدرك يا portable document format ) :
قالب مناسبي براي ذخيره صفحات تصويري در يك فرمت قابل انتقال كه به هيچ كامپيوتر خاصي وابسته نيست.
3 – اطلاعات ذخيره شده در كتابخانه ديجيتال :
3 -1- داده (data) : فهرست پيوسته يا بانك هاي اطلاعاتي
3-2- ابرداده (metadata) : شامل اطلاعاتي كه اطلاعات ديگري را توصيف مي كنند.و شامل انواع زير است:
3-2-1- توصيفي : شامل اطلاعاتي همچون كتاب شناسي
3-2-2- ساختاري: شامل اطلاعاتي در مورد شكل ها و ساختارها
3-2-3- اداري : شامل حقوق، مجموعه ها و اطلاعات جهت مديريت دستيابي
3-2-4- شناسه : مطلبي را به جهان خارج معرفي مي كند.
4- اجزاء الكترونيك كتابخانه الكترونيك :
4-1- Home page : صفحه معرفي براي مجموعه اي از اطلاعات وب با نشاني الكترونيك مشخص (URL)
4-2- دكمه ها : bottons همچون home ، next ، pervious و...كه براي سهولت جستجو بكار مي روند.
5 – عناصر يك اطلاعات ( طبق نظر دوبلين كر ) :
5-1- عنوان (title ) : نامي كه توسط پديد آور منبع به آن داده مي شود.
5-2- پديدآور (creator) : شخص يا سازمان ايجاد كننده منبع
5-3- موضوع (subject ) : به صورت يك كلمه كليدي يا عبارتي كه محتويات منبع را توصيف
مي كند.
5-4- توصيف (description ) : شرح متني از محتويات شامل چكيده ها و شرح محتويات به صورت منابع تصويري .
5-5- ناشر (publisher ) : موجوديتي كه مسئول در دسترس بودن منبع به فرم فعلي آن است.
5-6- پديدآورنده همكار ( contributor ) : شخص يا شركتي كه در عنصر پديدآور ، به عنوان سهيم در خلق اطلاعات ذكر نشده اما سهم او نسبت به شخص يا سازماني كه در قسمت پديد آور ذكر شده در درجه دوم قرار دارد مثل ويراستار .
5-7- تاريخ (data ) : تاريخ انتشار و موجوديت سند.
5-8- نوع (type ) : طبقه بندي نوع منبع مثل رمان ، شعرو...
5-9- قالب (format ) : به شكل اطلاعاتي منبعي كه نشانگر نوع نرم افزاري است كه براي نمايش مورد نياز است .
5-10- شناساگر (Identifier ) : رشته يا شماره اي منحصر به فرد جهت شناسايي منبع
5-11-منبع ( source) : اطلاعاتي درباره منبع دومي كه منبع موجود از آن حاصل شده
5-12- زبان (language ) : زبان محتويات منبع
5-13-رابطه ( relation) : شناساگري براي منبع دوم و ارتباط آن با منبع موجود كه امكان ايجاد ارتباط بين منابع مربوط را نشان مي دهد مثل ويرايش كردن كتاب
5-14- پوشش (coverage): مشخصات مكاني و زماني منبع
5-15- حقوق (rights) : شناساگري مرتبط با حقوق مديريتي منبع يا مرتبط با خدماتي كه اطلاعاتي درباره حقوق مديريتي منبع ارائه مي دهد.
مجموعه هاي موجود در كتابخانه ديجيتال
1- پايگاه و بانك هاي اطلاعاتي ( Data bases )
2- مجلات الكترونيك (E- journals )
3- كتاب هاي الكترونيك (E-books )
كارگزاران نشريه هاي الكترونيكي در جهان
1.Institute for scientific information(ISI)
2. bell & howel
3.Ebsco
4.Dawson
5.Elsevier
6.Academic press
7. springer
منبع : http://ranganatan.blogfa.com/post-27.aspx