هوپا، انجمن علم ایران

سلام
من امروز داشتم یه کتابی میخوندم توش نوشته بود لوله ی دماسنج خالی از هواست . بعد برای من سوال پیش اومد اگه خالی از هواست پس چه جوری گرما ازش انتقال پیدا میکنه و باعث بالا رفتن الکل یا جیوه میشه؟؟؟

mostafaizadi نوشته شده:سلام
من امروز داشتم یه کتابی میخوندم توش نوشته بود لوله ی دماسنج خالی از هواست . بعد برای من سوال پیش اومد اگه خالی از هواست پس چه جوری گرما ازش انتقال پیدا میکنه و باعث بالا رفتن الکل یا جیوه میشه؟؟؟

گرما به دیواره ی لوله میرسه....

تو مخزن هوا نیست جیوه که هست
گرما هم از طریق همون چیوه منتقل میشه
گرما که فقط از طریق هوا منتقل نمیشه

mostafaizadi نوشته شده:سلام
من امروز داشتم یه کتابی میخوندم توش نوشته بود لوله ی دماسنج خالی از هواست . بعد برای من سوال پیش اومد اگه خالی از هواست پس چه جوری گرما ازش انتقال پیدا میکنه و باعث بالا رفتن الکل یا جیوه میشه؟؟؟

چه ربطی به لوله داره ؟؟؟؟گرما به جیوه میرسه و باعث بالا رفتنش از لوله میشه.

medicalman نوشته شده:چه ربطی به لوله داره ؟؟

گرما از لوله به جیوه میرسه و باعث افزایش حجم جیوه میشه.

MA102 نوشته شده:

medicalman نوشته شده:چه ربطی به لوله داره ؟؟

گرما از لوله به جیوه میرسه و باعث افزایش حجم جیوه میشه.

بله این که واضحه ولی منظورم از لوله همون قسمتی بود که هوا درش وجود داره و گرما هم از قسمت ابتدای لوله دماسنج (مخزن جیوه ،همان قسمت متسع ابتدای دماسنج ) به جیوه درونش منتقل میشه (البته بیشتر گرما)

من منظرورم این نبود!!! شیشه ی اصلی دماسنج خودش تو یه محفظه ی شیشه ای بزرگتره که تو اون محفظه هوا نداره !!! فکر کنم همینو نوشته بود /

باي اينکه ما درست بفهمييم چي ميگه درست و کامل توضيح بده

مطمُن باشید تنها راهش رسانشه و تابش اینا در کار نیست ولی من زیاد مطمُن نیستم که خلاُ کامل باشه

mostafaizadi نوشته شده:سلام
من امروز داشتم یه کتابی میخوندم توش نوشته بود لوله ی دماسنج خالی از هواست . بعد برای من سوال پیش اومد اگه خالی از هواست پس چه جوری گرما ازش انتقال پیدا میکنه و باعث بالا رفتن الکل یا جیوه میشه؟؟؟

اگه منظورتونو درست فهمیده باشم فکر میکنم مهم اون مخزن دما سنجه که باعث بالا رفتن الکل یا جیوه میشه نه لوله ش

در مورد سوالتون که در مخزن دما سنج مایع با شیشه در تماسه و احتیاجی به هوا نداره!
بعدشم خالی از هوا نیست که ! کافیه یه دماسنج رو خراب کنین....بگیرینش روی بخار اب تا حجم مایع زیاد بشه....اخرش دقت کنین که مایع نرسیده به انتهای دماسنج،میترکه! البته این کارو با دماسنج جیوه ای نکنین چون جیوه سمیه

chester نوشته شده:بعدشم خالی از هوا نیست که ! کافیه یه دماسنج رو خراب کنین....بگیرینش روی بخار اب تا حجم مایع زیاد بشه....اخرش دقت کنین که مایع نرسیده به انتهای دماسنج،میترکه!

آنچه که باعث ترکیدن دماسنج های الکلی در دمای 100 درجهء سلسیوس می شود، هوای محبوس در لوله نیست بلکه میزان کمی از بخار الکل است که هم به علّت تبخیر سطحی و هم به دلیل تبخیر در نقطهء جوش، حاصل شده است.
توجّه کنیم که نقطهء جوش الکل، حدود 79 درجهء سلسیوس است.

chester نوشته شده:البته این کارو با دماسنج جیوه ای نکنین چون جیوه سمیه.

اگر بخواهیم هم نمی توانیم،
زیرا دمای جوش جیوه، حدود 357 درجهء سلسیوس است و این در حالی است که دمای بخار آبِ درحال جوشیدن 100 درجهء سلسیوس است.

توجیه روش کار دماسنج ها، بر پایهء قانون صفرم ترمودینامیک است.
مایع دماسنجی (الکل یا جیوه) که در مخزن است، با شیشهء دماسنج تماس کامل دارد؛
پس در طی بازه های زمانی مناسب، با آن در تعادل گرمایی است.
از طرفی هنگامی که شیشه در تماس با جسم مورد نظر قرار می گیرد، با آن به تعادل گرمایی می رسد.
پس طبق قانون صفرم ترمودینامیک واضح است که جیوه و جسمِ جارجی در دمای تعادل، در یک تعادل گرمایی اند.

به عبارت دیگر دمای جسم و مایع دماسنجی یکی است که این مقدار، همان دمای تعادل است.

در دماسنج های مایعی و گازی، معیار دماسنجی، تغییرات حجم مایع، یا گاز درون مخزن است.
و چون حجم مایع دماسنجی تابع دمای آن است، در آن دما یک حجم مشخص را نشان می دهد که با توجّه به معیار های درجه بندی، دما را متوجّه می شویم.

جالب است بدانید، و حتماً می دانید [!] که یک خطای بارز و اجتناب ناپذیر هم در اینجا هست و آن هم انبساط گرمایی شیشهء دماسنج است.

کاملاً بدیهی است که در داخلِ لولهء شیشه ای، هیچ مقداری از هوا نباید موجود باشد.
چرا که در این صورت، فشار این هوا، مشکل آفرین می شود.

البتّه به جز مقدارِ بسیار ناچیزی از بخارِ مایع دماسنجی، که این دیگر دستِ ما نیست!
چرا که همواره این مقدار ناچیز، به علّت تبخیر سطحی به وجود می آید و تقریبا در هر دمایی، تبخیر سطحی داریم.

با توجه به مقدّمات بالا، از پرسشگر این سوال را دارم که:

• چرا باید شیشه ی اصلی دماسنج، خود درون محفظهء شیشه ای بزرگتری باشد که درونش هوا نیست؟

واقعاً چه دلیلی وجود دارد؟
.
.
.
حالا که جوابی نیست، دو فرض منطقی پیش می آید.

فرض منطقی اول: پرسشگر موضوع اصلی داستان را دقیقاً متوجّه نشده است.
فرض منطقی دوم: گزاره، نادرست و از منبع نامعتبر بوده است.

تذکر: بدیهی است که در صورت وجود یک یا چند توضیح علمی برای سوال مذکور، دو فرض بالا باطل می گردند.

از اینها که بُگذریم، میگویند:

مطمُن باشید تنها راهش رسانشه و تابش اینا در کار نیست.

می گوییم:
منظورتان دقیقاً چیست؟
روشن است که یکی از طُرق جابجایی گرما، تابش است؛ حال این گرما هر کجا که باشد می تواند به شیشهء نازک مخزن برسد.
مثال هایی مانند تابش نور خورشید بر مخزن را از نظر بُگذرانید!

موفّق باشید.

اگر درون لوله هوا وجود داشته باشه،چون هوا زودتر از جیوه منبسط می شود باعث می شود که دماسنج دما را به درستی نشان ندهد.

quasar نوشته شده:اگر درون لوله هوا وجود داشته باشه،چون هوا زودتر از جیوه منبسط می شود باعث می شود که دماسنج دما را به درستی نشان ندهد.

این پاسخ (منظورم از پاسخ، جمله ای است که می گویید.) درست است.

امّا بد نیست یادآور شویم که، هنگامی که هوا در لولهء دماسنج موجود است،
خُب واضح است که این هوا، به دیوارهء داخلی شیشه و سطحِ مایع دماسنجی (مثلاً جیوه)، فشار وارد می کند.
باز هم واضح است که این فشار در همان ابتدای امر بر نتیجهء دماسنجی تاثیرِ زیادی می گذارد!

علّت این است که اگر مایع دماسنجی بخواهد منبسط (یا منقبض) شود،
چون حجمِ درونی شیشهء دماسنج تقریباً ثابت است. (از تغییر حجم شیشه در دماهای متفاوت چشم پوشی می کنیم.)
و علاوه بر آن، چون هوا نیز می خواهد منبسط (یا منقبض) گردد،
دامنهء انبساط (یا انقباض) برای جیوه بسیار محدود می شود و خوتان می دانید که این یعنی چی!

پس نباید هیچ مقدار هوایی درون شیشهء دماسنج آرمانی گردد.
البته در هر دماسنجِ مایعی همواره مقداری از بخارِ مایع دماسنجی (جیوه یا الکل) [به علّتِ تبخیر سطحی] درون دماسنج متصاعد می شود که گزیر و گریزی از آن نیست و خلاء اولیهء موجود در لوله نیز این امر را تشدید می کند. [پدیدهء تبخیر در خلاء]
فراموش نکنیم که تبخیر سطحی تقریباً در هر دمایی انجام می پذیرد.
بر خلاف تبخیر معمولی که تنها در دمای جوش و با گرفتن گرمای نهان تبخیر انجام می گیرد.

اگر پرسشگر موضوع بحث را مختوم بداند، به این سوال بسیار زیبا بپردایم.
سوال.
لطفاً دلایل منطقی و علمی بیاورید.
درضمن نیازی به شکاندن شاخ غول [!] نیست، سوال بسیار ساده و زیباست!

آقای سیدیان نوشته شده:

با توجّه به بحث هایی که شد و به نظر شما،
چرا از آب خالص به عنوان مایع دماسنجی استفاده نمی شود؟

به نظر من چون آب نقطه انجماد و جوش پایینی دارد از آن برای این کار استفاده نمیشود.