برندگان نوبل شیمی 2015 معرفی شدند

مدیران انجمن: parse, javad123javad

ارسال پست
نمایه کاربر
Archimedes

عضویت : دوشنبه ۱۳۹۲/۵/۱۴ - ۱۰:۴۵


پست: 1233

سپاس: 824

برندگان نوبل شیمی 2015 معرفی شدند

پست توسط Archimedes »

برندگان صد و هفتمین جایزه نوبل شیمی معرفی شدند.

به گزارش ایسنا، جایزه نوبل شیمی 2015 به پاس خدمات «توماس لیندال» سوئدی از موسسه فرانسیس کریک و آزمایشگاه کلیر هال در انگلیس، «پل مولدریچ» آمریکایی از موسسه پزشکی هاوارد هیوز و دانشکده پزشکی دانشگاه دوک و «عزیز سانچار» ترکیه‌ای از دانشگاه کارولینای شمالی برای مکانیزم ترمیم دی‌ان‌ای اختصاص پیدا کرد.

به گفته کمیته نوبل، این جایزه به پاس تلاش سه شیمیدان برای ارائه دانش بنیادی در مورد چگونگی عملکرد یک سلول زنده و استفاده از آن برای توسعه درمان جدید برای سرطان به آن‌ها اختصاص یافته است.


تصویر

آسیب دی‌ان‌ای همیشه رخ می‌دهد و دلیل این که ماده ژنتیکی انسان به شکل آشفته‌ای تجزیه نمی‌شود، این است که مجموعه‌ای از سیستم‌های مولکولی بطور دائمی به نظارت و ترمیم دی‌ان‌ای می‌پردازند.

جایزه نوبل شیمی 2015 به سه محقق پیشگامی ارائه شد که چگونگی عملکرد این سیستم‌های ترمیم‌کننده را در سطح دقیق مولکولی نقشه‌برداری کرده‌اند.

در اوایل دهه 1970، دانشمندان بر این باور بودند که دی‌ان‌ای یک مولکول بسیار ثابت است، اما توماس لیندال نشان داد که دی‌ان‌ای با سرعتی تجزیه می‌شود که باید رشد حیات را در زمین غیرممکن کرده باشد. این بینش به وی اجازه داد تا مکانیزم مولکولی «ترمیم برش پایه» را کشف کند که بطور مداوم واپاشی دی‌ان‌ای انسان را خنثی می‌کند.

عزیز سانکار به نقشه‌برداری از مکانیزم ترمیم برش نوکلئوتید پرداخت که سلول‌ها از آن برای ترمیم آسیب ناشی از پرتو فرابنفش به دی‌ان‌ای استفاده می‌کنندو افرادی که با نقص مادرزادی در این سیستم ترمیمی متولد می‌شوند، در صورت مواجهه با نور خورشید به سرطان پوست مبتلا خواهند شد. سلول‌ها همچنین از این مکانیزم برای اصلاح نقایص ناشی از مواد جهش‌زا و موارد دیگر استفاده می‌کنند.

پل مودریچ نشان داد که سلول‌ها چگونه به اصلاح نقایصی می‌پردازد که در زمان تکثیر دی‌ان‌ای طی تقسیم سلولی رخ می‌دهند. این مکانیزم موسوم به ترمیم عدم تطابق، بسامد نقص‌ها را طی تکثیر دی‌ان‌ای تا هزاران برابر کاهش می‌دهد. نقص مادرزادی در ترمیم عدم تطابق برای مثال باعث یک نوع ارثی سرطان روده بزرگ می‌شود.

این جایزه سال گذشته به «اریک بتزویگ» از موسسه پزشکی هوارد هیوز آمریکا، «اشتفن هل» از موسسه ماکس پلانک در گوتینگن آلمان و «ویلیام مورنر» از دانشگاه استنفورد آمریکا برای ساخت میکروسکوپ فلورسنس فوق واضح اختصاص یافته بود.

شیمی از اهمیت زیادی برای کار خود آلفرد نوبل، بنیانگذار این جایزه برخوردار بوده است. اختراعات وی و همچنین فرآیندهای صنعتی که انجام داده، بر اساس دانش شیمی بوده‌اند. این حوزه، دومین جایزه‌ای بود که نوبل در وصیتنامه خود ذکر کرد.

جایزه نوبل شیمی بطور سالانه توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم اهدا می‌شود. این جایزه یکی از پنج جوایز نوبل است که طبق وصیتنامه آلفرد نوبل به دستاوردهای چشمگیر در حوزه‌های پزشکی، فیزیک، شیمی، ادبیات و صلح اعطا می‌شود. نوبل اقتصاد در این وصیتنامه نبوده و توسط بانک مرکزی سوئد به این جوایز افزوده شده است. برندگان جوایز خود را طی مراسمی مقارن با سالگرد مرگ نوبل در روز 19 آذر در استکهلم دریافت می‌کنند.

نخستین جایزه نوبل شیمی در سال ۱۹۰۱ میلادی به یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف، دانشمند هلندی برای کشف قوانین دینامیک شیمیایی و فشار اسمزی در محلول‌ها اعطا شد.


پنج کشوری که بیشترین جایزه نوبل شیمی را بردند:

بر اساس آمار، تا سال ۲۰۱۱، به ترتیب کشورهای آمریکا ۳۳٬۳درصد ، آلمان ۱۸٬۲درصد، بریتانیا ۱۳٬۸درصد، فرانسه ۴٬۴ درصد و ژاپن ۳٬۷ درصد، پنج کشور برتر از نظر دریافت بیشترین تعداد جوایز نوبل شیمی هستند. همچنین تاکنون ۴ زن موفق به دریافت نوبل شیمی شده‌اند.
کز دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست

ارسال پست