كاربرد آمار و احتمالات در مديريت تنش سرما و يخ زدگي

[CLOUDYSKY]

كاربرد آمار و احتمالات در مديريت تنش سرما و يخ زدگي
نویسنده: مهرداد قطره سامانی
حجم زيادي از محصولات باغي و زراعي در نتيجه سرماي دير رس بهاره و زود رس پائيزه سالانه از بين ميرود بيشتر آسيب سرما در مناطق خشك و نيمه خشك ، سرماهايي است كه متاثراز دماي زمستان است و از نيمه دوم اسفند ماه تا اوايل خرداد ماه با وابستگي مستقيم از ميانگين دماي روزانه تكرار ميگردد و بسته به مرحله فنولوژي گياه ، شدت سرما و زمان ماندگاري سرما موجب خسارت ميگردد .
بمنظور بررسي سرماهاي تاثير گذار بر توليد محصولات باغي بطور موردي ابتدا آمار دماي حداقل و حداكثر روزانه ايستگاه شهركرد از سال 1980 لغايت 2004 تهيه گرديد . سپس با استفاده از توزيع نرمال اقدام به محاسبه دوره هاي كوتاه مدت سرما در زمان رشد و آخرين وقوع يخبندان در بهار ( شروع رشد گياه ) در هر آستانه بحراني با توجه به دماي بحراني براي محصول در سطح 0 ، 1- ، 2- ، 3- ، 4- ، 5- و 6- محاسبه و تاريخ عبور از دماي فوق بعنوان شاخص انتخاب گرديده است . شدت ، مدت و فراواني دماهاي زير صفر در چهار آستانه صفر ، 5/1- ، 3- و 5/4 از اواسط اسفند تا اوائل خرداد براي 5 ، 15 ، 30 و 45 دقيقه و زمانهاي 1، 6 ، 12 ، 18 و24 ساعت از روي گرافهاي دماي ايستگاه مشخص و احتمال وقوع و دوره برگشت محاسبه گرديد . نتايج نشان داد درختان در اين مرحله خواب زمستاني بايد دماي 24- درجه سانتيگراد را تحمل كنند و با باز شدن شكوفه ها قادر باشند در معرض دماي 5/4- درجه سانتيگراد كه گاهي در كمتر از 30 دقيقه واقع ميشود زنده بمانند . حساس ترين مرحله زمان تلقيح گلها و ايجاد ميوه ميباشد كه آستانه تحمل در اين زمان تنها تا 2- درجه سانتيگراد ميباشد . با توجه به اينكه درخت بادام زماني كه ميانگين دماي روزانه به بالاي 5 درجه سانتيگراد برسد فعاليت خود را شروع ميكند و براي باز شدن شكوفه بسته به رقم بين 100 تا 140 درجه روز نياز دارد بطور طبيعي باز شدن شكوفه ها در اوائل فروردين ماه بايد صورت پذيرد كه اين امر موجب ميشود كه محصول از سرماهاي اوائل فروردين در امان بماند نتايج حاصل از اين مطالعه دست يابي به جدول شروع و خاتمه يخبندان مانند نمونه زير خواهد بود % 351 ف

جدول شروع و خاتمه يخبندان در ايستگاه هواشناسي شهركرد
سطح احتمال 50 درصد 75 درصد 95 درصد
شروع يخبندان 25 مهر 4 آبان 10 آبان
خاتمه يخبندان 5 ارديبهشت 16 ارديبهشت 26 ارديبهشت
خاتمه دماي كمتر از 2- درجه 18 فروردين 26 فروردين 14 ارديبهشت
خاتمه دماي كمتر از 4- درجه 6 فروردين 13 فروردين 24 فروردين
شروع دوره رشد بادام 10 اسفند 18 اسفند 29 اسفند

[احسان نيلفروش]

بسمه تعالي
اينجانب احسان نيلفروش همداني استادآمار دانشگاه صاحب سازمان خصوصي مرجع ملك اصفهان ودانشگاه خصوصي ملك اصفهان حاضر به تحت پوشش قرار دادن طرح شما در سازمان و حمايت كامل مالي آن هستم. در صورت تمايل به اراپه اين طرح يا طرحهاي ديگر از روز شنبه16/10/85 با اينجانب تماس بگيريد.